Dieta i żywienie medyczne przy SIBO – jak wspierać leczenie i codzienne funkcjonowanie?

SIBO, czyli przerost bakteryjny jelita cienkiego (z ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth), to zaburzenie, w którym nadmierna liczba bakterii kolonizuje jelito cienkie, prowadząc do objawów ze strony przewodu pokarmowego. Odpowiednia dieta przy SIBO i wsparcie w postaci żywienia medycznego odgrywają kluczową rolę w terapii oraz łagodzeniu objawów tej dolegliwości.

Czym jest SIBO?

Przerost bakterii w jelicie cienkim, polegający na nadmiernym namnażaniu się mikroorganizmów, które normalnie występują głównie w jelicie grubym. Taki przerost powoduje fermentację treści pokarmowej, prowadzi do problemów trawiennych i zaburzeń wchłaniania.

Objawy SIBO

• Wzdęcia i uczucie pełności po posiłku

• Nadmierne gazy

• Biegunki lub zaparcia

• Bóle brzucha

• Spadek masy ciała

• Zmęczenie

• Niedobory witamin (głównie B12) i minerałów

Znaczenie diety przy SIBO

Odpowiednia dieta jest jednym z filarów skutecznego leczenia SIBO. W połączeniu z farmakoterapią, pozwala ograniczyć objawy, przywrócić równowagę mikroflory jelitowej i poprawić jakość życia pacjenta.

Główne strategie dietetyczne:

1. Dieta low-FODMAP

To najczęściej zalecana dieta w leczeniu SIBO. Polega na eliminacji fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli, które fermentują w jelitach, prowadząc do objawów.

Produkty wysokie w FODMAP do eliminacji:

• Warzywa: cebula, czosnek, brokuły, kapusta

• Owoce: jabłka, gruszki, mango

• Nabiał: mleko krowie, jogurty (laktoza)

• Rośliny strączkowe: fasola, soczewica

• Zboża: pszenica, żyto, jęczmień

Dieta low-FODMAP dzieli się na trzy etapy:

1. Eliminacja

2. Stopniowe ponowne wprowadzanie

3. Personalizacja

2. Dieta elementarna

To żywienie medyczne oparte na specjalnych mieszankach zawierających aminokwasy, proste cukry i tłuszcze. Jest wykorzystywana w cięższych przypadkach SIBO, pod kontrolą lekarza.

Korzyści:

• Szybkie zmniejszenie objawów

• Redukcja liczby bakterii w jelicie cienkim

• Odżywienie pacjenta z niedoborami

3. Dieta SCD i GAPS

Niektóre osoby reagują dobrze na diety takie jak SCD (Specific Carbohydrate Diet) czy GAPS (Gut and Psychology Syndrome), które ograniczają spożycie węglowodanów i wspierają regenerację jelit.

ŻYWIENIE MEDYCZNE przy SIBO

W przypadku pacjentów z niedożywieniem, niską masą ciała lub osłabionym wchłanianiem warto rozważyć zastosowanie specjalistycznych preparatów.

Przykłady żywienia medycznego:

• Preparaty ONS (oral nutritional supplements) niskoresztkowe, bez FODMAP

• Diety elementarne (aminokwasowe lub peptydowe)

• Preparaty w postaci gotowych płynów i proszków

Suplementacja:

• Witamina B12, D, żelazo, magnez, cynk

• Probiotyki (ostrożnie, najlepiej po konsultacji z lekarzem)

Co jeść przy SIBO? (Przykładowe produkty)

Bezpieczne produkty przy SIBO:

• Mięso i ryby: kurczak, indyk, dorsz

• Warzywa niskie w FODMAP: marchew, cukinia, ogórek

• Owoce: truskawki, borówki, kiwi (w małych ilościach)

• Tłuszcze: oliwa z oliwek, masło klarowane

• Ryż, komosa ryżowa, jaja, twarde sery bez laktozy

Produkty zakazane przy SIBO

• Cukier rafinowany

• Przetworzone jedzenie

• Produkty z laktozą

• Alkohol i słodkie napoje

Rola specjalisty żywieniowego

Indywidualna konsultacja z dietetykiem klinicznym specjalizującym się w chorobach jelit może znacząco wpłynąć na skuteczność leczenia i dobranie odpowiedniego modelu żywienia.

Podsumowanie

Leczenie SIBO wymaga kompleksowego podejścia, w tym odpowiednio dobranej diety i wsparcia w postaci żywienia medycznego. Odpowiednia dieta nie tylko redukuje objawy, ale także wspiera prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Wybór niskoresztkowych, łatwo przyswajalnych preparatów może być kluczowy dla skutecznej terapii.

Ważne hasła:

• dieta przy SIBO

• co jeść przy SIBO

• żywienie medyczne SIBO

• leczenie SIBO dieta

• produkty low-FODMAP

• dieta elementarna SIBO

• objawy SIBO

• co unikać przy SIBO

• dieta eliminacyjna SIBO