Choroba Alzheimera jest jednym z wielu schorzeń wynikających z procesu starzenia się. Choroby neurologiczne, takie jak Parkinson i Alzheimer zaczynają dotykać coraz więcej ludzi na całym świecie.

Spis treści:

• Diagnoza choroby Alzheimera
• Rola żywienia w chorobie
• Charakterystyka diety
• Zapobieganie niedożywieniu
• Wartościowe składniki odżywcze w chorobie Alzheimera
  • Witaminy z grupy B
  • Kwas foliowy
  • Synergia witamin
  • Cholina
  • Witaminy C, E, A
• Polecane diety w chorobie Alzheimera
  • Dieta śródziemnomorska
  • Diety przemysłowe
  • Dieta specjalnego przeznaczenia dla pacjentów z chorobą Alzheimera
• Podsumowanie

Diagnoza choroby Alzheimera

Postawienie diagnozy choroby Alzheimera nie jest tak proste jak w przypadku innych, znanych chorób.

Niezbędny jest dokładny wywiad lekarski, który dotyczy zarówno chorego jak i najbliższych mu osób.

Następnym etapem jest wdrożenie leczenia farmakologicznego, które musi być nadzorowane przez lekarza.

Jest to leczenie objawowe, które nie zatrzyma i nie odwróci zmian powstałych w mózgu.

Choroba Alzheimera i jej przebieg stanowi ciągły przedmiot badań naukowych.

Coraz większa uwaga zostaje poświęcona prawidłowemu sposobowi odżywiania chorego, czyli wpływowi na mózg i samopoczucie pacjenta.

Odpowiedni sposób odżywiania i dostarczania kluczowych składników odżywczych wpływa korzystnie w zapobieganiu i objawowym leczeniu choroby Alzheimera.

Chory powinien stosować zbilansowaną dietę, odpowiednią do diety osoby starszej. Spożywanie posiłków powinno odbywać się w regularnych odstępach czasowych. Istotna jest także spokojna atmosfera podczas jedzenia, która nie rozprasza chorego i pozwala mu skupić się na przyswajaniu pokarmu.

Charakterystyka diety w chorobie Alzheimera:

Dieta w chorobie Alzheimera powinna obfitować w lekkostrawne posiłki, bogate w kluczowe składniki odżywcze:

• węglowodany,
• tłuszcze,
• białka
• witaminy.

Bardzo ważne jest niedopuszczenie do niedożywienia chorego, co w zaawansowanym stadium choroby nie jest łatwe.

Opiekunowie często borykają się z niechęcią i brakiem apetytu u chorego, czasem nawet agresją. Zwiększone ryzyko niedożywienia wynika także z towarzyszących schorzeń takich jak np. brak uzębienia, problemy z przełykaniem, postępująca i nabyta nietolerancja niektórych pokarmów.

W wielu źródłach dotyczących badań nad chorobą Alzheimera znajdziemy informacje na temat zastosowania odpowiednich i zbilansowanych diet opartych na kluczowych składnikach odżywczych (patrz bibliografia).

Wartościowe składniki odżywcze w chorobie Alzheimera

Jednym z nich są wysokonasycone kwasy tłuszczowe Omega – 3, które mają działanie przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne.

Warto więc w diecie uwzględnić:

• oleje roślinne (np. słonecznikowy, lniany, rzepakowy)
• oraz tłuste ryby morskie (np. dorsz, łosoś, makrela).
• źródłem kwasu omega-3 są także inne owoce morza,
• oliwa z oliwek tłoczona na zimno,
• siemię lniane
• orzechy włoskie.

DHA (Kwas dokozaheksaenowy z grupy kwasów Omega -3) w połączeniu z fosfatydyloseryną mają podstawowe znaczenie w funkcjonowaniu błon neuronowych. Przyczyniają się do bardziej efektywnej funkcji neuroprzekaźników i synaps w mózgu.

Dieta w chorobie Alzheimera powinna być obfita w witaminy

Chodzi o witaminy z grupy B: B2, B4, B6, B12. Mają one istotny wpływ na równowagę psychiczną, układ nerwowy, funkcjonowanie mózgu oraz chronią przed nowotworami. Bardzo ważne jest więc uwzględnienie w diecie produktów bogatych w witaminę B lub zastosowanie suplementacji.

Gdzie szukać witamin?

• Witaminę B2 znajdziemy w nasionach roślin strączkowych, np. grochu, fasoli.
• Witaminę B6, nazywaną także choliną, w orzechach laskowych i włoskich.
• Witaminę B12 w rybach, jajach i drożdżach spożywczych.
• Witaminy z grupy B występują także w warzywach zielonych: szpinaku i brokułach oraz w produktach zbożowych.

Istotnym składnikiem diety w chorobie Alzheimera Kwas foliowy - czyli witamina B9.

Jest ona niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i krwiotwórczego.

Kwas foliowy odpowiedzialny jest m.in. za przekształcanie aminokwasów, którego wynikiem jest wytworzenie serotoniny czyli tzw. „hormonu szczęścia”. To właśnie ona odpowiada za naszą kondycję psychiczną i utrzymuje ją na prawidłowym poziomie. Kwas foliowy występuje w wielu warzywach i owocach, szczególnie zalecanych do spożycia na surowo, np. w szpinaku, brukselce. Znajdziemy go również w nasionach strączkowych i orzechach.

Efekt synergii witamin daje najlepsze rezultaty

Poszczególne witaminy z grypy B, są ze sobą ściśle powiązane i wzmacniają nawzajem swoje działanie, np. B6, B9 i B12. Dlatego istotne jest przygotowanie diety chorego na Alzheimera w taki sposób, by łączyć produkty bogate w te trzy witaminy. Dzięki temu, będą mogły ze sobą współpracować, tworząc pożądany efekt.

Cholina

Dzięki prawidłowej suplementacji produktów zawierających cholinę możliwe jest opóźnienie procesów demencji. Cholinę można przyjmować w formie tabletek lub też uzupełniać jej niedobory w posiłkach poprzez np. kapustę, orzechy, otręby soję i soczewicę.

Witaminy C, E, A

Dieta w chorobie Alzheimera powinna obfita być także w witaminę C, E i A. Zapotrzebowanie na te składniki dotyczą wszystkich osób starszych. Jadłospis chorego na Alzheimera warto wzbogacić o przeciwutleniacze, które najłatwiej dostępne przyswajalne są w warzywach i owocach. Mają one korzystny wpływ na zdrowie osoby w podeszłym wieku.

Polecane diety w chorobie Alzheimera

Często polecaną przez lekarzy dietą w chorobie Alzheimera jest dieta śródziemnomorska.

Jadłospis ten opiera się głownie na rybach, oliwie, warzywach i owocach.

W diecie należy wyeliminować posiłki ciężkostrawne, przetworzone, fast foody i cukry proste. Zalecane jest także ograniczenie tłuszczów zwierzęcych.

Kolejnym istotnym wymogiem jest podawanie jedzenia w 5 niewielkich, łatwo przyswajalnych posiłkach.

Co ciekawe, badania potwierdzają korzystny wpływ stosowania w diecie chorego przyprawy - kurkumy. Kurkumina zawarta w kurkumie przyczynia się do lepszej sprawności umysłowej u osób starszych. Kurkumina działa najlepiej w połączeniu z piperyną, występującą w pieprzu.

Ważne jest, by posiłki podane dla osoby chorej nie przysparzały jej problemów z gryzieniem i połykaniem.

Nieprzyjmowanie posiłków skutkuje niedożywieniem i szybszym rozwojem choroby.

Istotne jest jak najszybsze włączenie odpowiedniej diety, gdyż opóźnia ona postępowanie choroby i podnosi komfort życia pacjenta.

Często najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie gotowej diety przemysłowej, która zawiera wszystkie niezbędne składniki wymienione wcześniej, a dodatkowo jest prosta w podaży oraz przygotowaniu.

Diety przemysłowe mogą występować w formie pysznych wysokokalorycznych i wysokobiałkowych koktajli (np. EnergyZip 200 ml), które w niewielkiej objętości zawierają wszystkie niezbędne składniki odżywcze, nie wymagają gotowania, ani gryzienia i z łatwością mogą zastąpić pełnowartościowy posiłek.

Tego typu diety mogą także występować w formie proszku, którym suplementuje się posiłki chorego (zobacz diety w proszku).

Instanth Neo - Dieta przemysłowa stworzona na potrzeby pacjentów z chorobą Alzheimera

Jako specjaliści od żywienia medycznego szczególnie polecamy nowoczesną dietę Instanth Neo.

Jest to bezsmakowa, wysokokaloryczna dieta w proszku przygotowana specjalnie do postępowania dietetycznego dla pacjentów z chorobą Alzheimera o łagodnym bądź umiarkowanym stadium zaawansowania.

• Instanth Neo zawiera ekskluzywną kombinację składników odżywczych do odżywienia mózgu u pacjentów z chorobą Alzheimera.
• Zawarte w produkcie kwasy przyczyniają się do tworzenia ciał ketonowych i mogą kompensować obecny deficyt energii u pacjentów z Alzheimerem. Powstałe ciała ketonowe dostarczają mózgowi energii.
• Dodatkowo Instanth Neo zawiera także unikalne połączenie wspomnianych wcześniej witamin i składników mineralnych, które działają w sposób przeciwzapalny i przeciwutleniający.
• Wszystkie te wyjątkowe składniki sprzyjają funkcji poznawczej pacjentów z chorobą Alzheimera.
• Działanie Instanth Neo zostało potwierdzone badaniami klinicznymi.

Instanth Neo zostało wyróżnione i nagrodzona przez Amerykańskie Towarzystwo Żywienia Poza- i Dojelitowego (ASPEN). Badania nad skutecznością diety Instanth Neo chroniącej przed deficytami pamięci wywołanymi przez infuzję mózgowo-komorową oligomerów peptydu amyloidu-β (AßOs), zajęło pierwsze miejsce w dwóch kategoriach: Odżywianie i metabolizm oraz Najlepsze Międzynarodowe Badanie 2020.

Podsumowanie

Podsumowując, bardzo istotną kwestią w chorobie Alzheimera, obok leczenia farmakologicznego jest prawidłowa, zbilansowana dieta bogata w zalecane przez specjalistów składniki odżywcze.

Skuteczność diety zależy od wielu czynników, jak odpowiednio dobrane tłuszcze, suplementacja odpowiednich witamin i składników mineralnych.

Ważne jest zaspokojenie podstawowego zapotrzebowania organizmu na składniki odżywcze, np. poprzez stosowanie diety przemysłowej, tak aby nie dopuścić do niedożywienia pacjenta. Niedożywienie skutkuje pojawieniem się powikłań, jak np. odleżyny, brak sił, kłopoty z poruszaniem się, co znacznie wpływa na obniżenie standardu życia pacjenta i opiekuna.

BIBLIOGRAFIA:

1. Owen O E, i inni, Brain Metabolism during Fasting.J Clin Invest. Oct; 46(10):1589–1595.1967
2. Drenick, E. J. i inni, Resistance to symptomatic insulin reactions after fasting, J. Clin. 51: 2757-2765. 1972
3. Sokoloff L. Energetics of functional activation in neutral tissues, Neurochem Res.; 24(2):321-9. 1999
4. Elżbieta Napiórkowska, Jolanta Łodzińska, Zeszyty naukowe nr 51, Narastające roblemy starzejącego się społeczeństwa polskiego- problemy geriatryczne
5. Marta DochniakB, Katarzyna EkiertB, Żywienie w prewencji i leczeniu choroby Alzheimera i choroby Parkinsona
6. Parnowski T.: Choroba Alzheimera. Lek. PZWL, Warszawa 2010
7. Cichocka A.: Dieta śródziemnomorska w profilaktyce pierwotnej choroby niedokrwiennej serca. Otył. Zab. Przem. Mat. 2005, 3, 30–39.
8. Grajeta H.: Rola żywienia w chorobie Parkinsona i Alzheimera. Roczniki Naukowe Wrocławskiego Oddziału PTFarm 2010, nr 16, Wrocław 2011, 27–35.
9. Sikora E., Scapagnini G., Barbagallo M.: Kurkumina, stan zapalny, proces starzenia i choroby związane z wiekiem. Ageing 2010, 7, 1.