
Droga pacjenta od momentu diagnozy choroby nowotworowej do jej wyleczenia jest zazwyczaj długa i wyboista. Przejście całego skomplikowanego procesu leczenia kosztuje pacjenta mnóstwo sił zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Dlatego niezwykle ważne jest wzmacnianie organizmu pacjenta już na samym początku tej drogi.
W tym artykule skupimy się szczególnie na diecie pacjenta onkologicznego (chorującego na nowotwór). Nakreślimy zarys zbilansowanej diety, gdzie szczególnie warto podkreślić charakter równowagi składników odżywczych (zbilansowanie) oraz kaloryczność wszystkich posiłków.
Warto dodać, że prawidłowe żywienie pacjenta jest jedną z rekomendacji podnoszoną przez różne instytuty, w tym Polskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego (źródło).
Spis treści:
- Metody wzmocnienia organizmu pacjenta
- Aktywność fizyczna
- Odpoczynek
- Dieta
- Zadbaj o sferę psychofizyczną
Zobacz główny dział - żywienie w onkologii
Co możemy osiągnąć Wzmacniając organizm pacjenta z chorobą nowotworową:
- przygotowujemy go psychofizycznie do planowanego leczenia,
- zapobiegamy powikłaniom związanym z leczeniem przeciwnowotworowym,
- wspomagamy powrót sprawności psychofizycznej,
- zmniejszamy ryzyko nawrotu choroby i przedwczesnej śmierci.
Jakie zatem są sposoby wzmocnienia organizmu w chorobie nowotworowej?
Aktywność fizyczna
Niezwykle ważna jest AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA dostosowana do możliwości i aktualnego stanu zdrowia pacjenta.
Ćwiczenia fizyczne powinny być wykonywane we wszystkich stadiach choroby oraz podczas stosowania różnych metod leczenia. Aktywność fizyczna jest zalecana zarówno profilaktycznie, jak i leczniczo oraz paliatywnie celem łagodzenia objawów choroby.
Ćwiczenia fizyczne zwiększają odporność organizmu oraz poprawiają jego sprawność – zarówno fizyczną jak i psychiczną. Niestety ogólne osłabienie organizmu podczas choroby nowotworowej oraz jej leczenia powoduje u pacjentów niechęć do aktywności fizycznej. Brak ruchu nasila skutki uboczne leczenia przeciwnowotworowego. Doprowadza to do powstania błędnego koła, w którym pacjent nie ćwiczy, bo nie ma siły, a nie ma siły, bo nie ćwiczy.
Tym bardziej należy wzmacniać organizm aktywnością fizyczną, co ułatwia i przyspiesza powrót do pełnej aktywności życiowej.
Odpowiedni odpoczynek
Po aktywności fizycznej warto zadbać o odpowiedni ODPOCZYNEK.
Zdrowy dorosły człowiek potrzebuje około 7-8 godzin snu na dobę. Tym bardziej organizm walczący z chorobą nowotworową musi mieć czas na regenerację. Zbyt mała ilość snu i stres w połączeniu z obciążającą terapią przeciwnowotworową powodują przemęczenie organizmu. To z kolei prowadzi do zwiększonej podatność na infekcje, czego w szczególności powinny unikać osoby z chorobą nowotworową. Pamiętajmy, że osoby obciążone chorobą potrzebują nie tylko pomocy opiekuńczej, ale też stałego wsparcia psychicznego.
Odpoczynek ma szczególne znaczenie podczas bardziej zaawansowanej terapii (chemioterapii, radioterapii), która może w znacznym stopniu osłabiać pacjenta. W takich przypadkach tym ważniejsze są czynniki o których mówimy w dalszych częściach artykułu.
Odpowiednio Zbilansowana Dieta jako jeden z najważniejszych czynników wzmocnienia organizmu w trakcie walki z nowotworem
Ogromne znaczenie we wzmocnieniu organizmu osoby z chorobą nowotworową ma odpowiednio zbilansowana DIETA.
Żeby wzmocnić organizm, warto ograniczyć nikotynę, spożycie alkoholu, czy słodycze.
Dieta osoby z chorobą nowotworową powinna być dietą wysokobiałkową.
Codzienne zapotrzebowanie zdrowego człowieka to ok. 0,9 g białka na kilogram masy ciała. A w przypadku choroby nowotworowej to nawet 2 g na kilogram masy ciała.
W dodatku, w diecie pacjentów onkologicznych zaleca się zwiększoną podaż pełnowartościowego oraz łatwostrawnego białka.
Odpowiednia podaż białka pomaga choremu:
- zmniejszyć straty masy mięśniowej,
- wzmacnia odporność,
- zwiększa zdolność gojenia się ran
- pomaga w odbudowie komórek.
Białka są bardzo ważne w składzie krwi bo pełnią funkcję transportową, a tym samym są również nośnikiem większości leków.
Podkreślić należy, że spożywanie białka reguluje układ immunologiczny, który często podczas choroby jest osłabiony (na rzecz rozmaitych czynników). Warto, aby jadłospis zawierał odpowiednie ilości białka, jeśli zależy nam by wzmocnić odporność pacjenta (szczególnie w trakcie chemioterapii)
Nie bagatelizuj spożycia odpowiedniej ilości węglowodanów.
W codziennej diecie pacjenta onkologicznego ważne jest również utrzymanie odpowiedniego spożycia węglowodanów na zalecanym dobowym poziomie 35-55% dziennej wartości kalorycznej. Zaleca się stosowanie diety wysokokalorycznej, gdyż ze względu na uogólnioną, przewlekłą reakcję zapalną organizmu u pacjentów z nowotworami wzrasta dobowe zapotrzebowanie energetyczne nawet do 4000 kcal.
Zapewnienie wysokoenergetycznej, bogatej w białko diety może być bardzo trudne
Ze względu na stan chorego, brak apetytu, zaburzenia smaku, węchu i innych powikłań związanych z chorobą i leczeniem onkologicznym.
Najlepszym i najczęściej zalecanym rozwiązaniem jest zastosowanie specjalistycznych diet przemysłowych, które w niewielkiej objętości zawierają skumulowaną porcję składników odżywczych.
Najbardziej popularnym i najczęściej zalecanym przez specjalistów rozwiązaniem jest wzbogacanie diety pacjenta onkologicznego drinkami odżywczymi. Przykładem takiej gotowej do spożycia diety jest EnergyZip 200 ml. To kompletna pod względem odżywczym, hiperkaloryczna i wysokobiałkowa dieta do podaży doustnej, w formie pysznych, aksamitnych koktajli w trzech smakach: waniliowym, truskawkowym i czekoladowym. Jedno opakowanie zawiera aż 300 kcal i 12 g białka.
EnergyZip pozwala skutecznie wspomagać odporność dietą w chorobie
Zaburzenia smaku to często niechęć do jedzenia - rozwiązaniem mogą być diety niesłodkie
Bardzo istotnym problemem pacjentów onkologicznych są zaburzenia smaku, które zniechęcają do przyjmowania pokarmów.
Aby wzmocnić organizm pacjenta z zaburzeniami percepcji smaków warto sięgnąć po diety niesłodkie, bez dodatku smakowego. Przykładem jest linia płynnych diet Trophic 1000 ml. Diety Trophic występują w kilku rodzajach dopasowanych do indywidualnych potrzeb pacjentów.
Neutralne diety w proszku wspomagają układ odpornościowy
Doskonałym rozwiązaniem na wzmocnienie organizmu dla pacjentów z chorobą nowotworową są również diety w proszku.
Dają one duże możliwości dopasowania diety do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Są idealne w przypadku konieczności ograniczania podaży niektórych składników odżywczych, na przykład przy ograniczeniach płynowych, ale także ze względu na możliwość włączenia niemal niezauważalnie do diety pacjenta.
Przykładem takiej diety w proszku jest kompletna pod względem odżywczym dieta Trophic Powder. Niesłodka o lekko waniliowym aromacie, z której można przygotowywać drinki o dowolnej kaloryczności, osmolarności i gęstości lub dodawać do potraw typu kleik, budyń, płatki śniadaniowe, a nawet kawa!
Trophic Powder dostępny jest także w wersji bogatoresztkowej Trophic Fiber Powder zalecany przy zaburzeniach pasażu jelitowego lub w żywieniu długoterminowym.
Skuteczna dieta do walki z rakiem dla pacjentów zaburzeniami smaku
Dieta w sposób szczególny skrojona na miarę potrzeb pacjentów onkologicznych z zaburzeniami smaku to Immax. Jest to pierwszy na polskim rynku całkowicie bezsmakowy preparat w proszku do żywienia medycznego, który można niezauważalnie dodawać do posiłków.
Specjalistyczna formuła dostarcza dodatkowych kalorii, pełnowartościowego i łatwostrawnego białka serwatkowego wraz z leucyną, jak również specjalnie dobranych witamin i składników mineralnych, w tym cynku w wysokiej dawce, którego deficyt, ma wpływ na zaburzenia smaku.
Dzięki temu, że Immax można dodawać do potraw słodkich, słonych, a nawet do napojów bez wpływu na ich smak, Immax pozwala zatem skutecznie wzmacniać organizm chorego w niezauważalny przez niego sposób. Jest to bardzo efektywna metoda dla opornych pacjentów, którzy wręcz wzbraniają się przed nowoczesnym leczeniem, uważając, że "rosołek będzie najlepszy".
Dbaj o sferę psychofizyczną - najważniejsze jest wsparcie pacjenta
Niestety podczas leczenia nowotworów ten problem pojawia się u wielu osób starszych. Chory na nowotwór często zamyka się ze swoimi problemami, pragnie, by życie toczyło się jak dawniej. Ponadto osoba w trakcie leczenia często nie akceptuje stanu rzeczy, co może negatywnie wpływać na przebieg leczenia.
Choroba nowotworowa to choroba przewlekła, z którą wiąże się wiele problemów dnia codziennego oraz wiele trudnych emocji, obaw. Pacjentom często towarzyszy lęk:
- o rezultaty leczenia,
- o samopoczucie podczas przyjmowanej terapii,
- o środki finansowe potrzebne na leczenie itd.
Warto skorzystać z obecności i WSPARCIA OSÓB NAJBLIŻSZYCH, żeby zredukować ten ciągły stres. Spotkania z rodziną, wspólne aktywności z przyjaciółmi mogą wspierać chorego w psychicznej sferze walki z chorobą.
Już samo rozpoznanie choroby nowotworowej ma ogromny wpływ na zdrowie psychiczne pacjenta i całej jego rodziny.
Nieoceniona w takiej sytuacji może okazać się pomoc specjalisty – PSYCHOONKOLOGA. Jego rola polega na wsparciu pacjenta w radzeniu sobie z emocjami wiążącymi się z diagnozą choroby nowotworowej. Psychoonkolog oferuje swoją profesjonalną pomoc podczas całego złożonego procesu leczenia przeciwnowotworowego. Wspiera również osoby chore już po zakończeniu leczenia w adaptacji do nowej sytuacji życiowej.
Należy zatem pamiętać o tym, aby w przebiegu choroby nowotworowej wzmacniać swój organizm nie tylko w sferze fizycznej, ale również psychicznej.
Podsumowanie:
W trakcie leczenia onkologicznego kluczową rolę odgrywają:
Stan odżywienia pacjenta - kluczowy jest zbilansowany jadłospis chorego - z odpowiednią ilością kalorii, proporcjami składników odżywczych oraz zawartością minerałów i witamin. Najprostszą metodą wsparcia jest wykorzystanie diet przemysłowych, które opisujemy w tekście.
Aktywność fizyczna i odpoczynek - bardzo ważne, choć mocno determinowane stanem zdrowia pacjenta. Aktywność należy dobierać do możliwości pacjenta - inna będzie w czasie chemioterapii, a inna w pierwszych fazach leczenia.
Przede wszystkim Wsparcie - wsparcie na poziomie psychicznym i wsparcie swoją obecnością są bardzo ważne w czasie leczenia. Niektóre badania pokazują, że codzienna pomoc na poziomie mentalnym może znacznie wspomagać odporność organizmu pacjenta, a także pozwala łatwiej znosić trudy terapii nowotworowej. Rekomendujemy także skorzystać z porady psychoonkologa - to wysokiej klasy specjalista, który na różnych poziomach doradza działania podczas walki z chorobą.